Havaalanı ekranlarındaki rötar duyuruları, uzun saatler uçak bekleyen yolcuların öfkeli tepkileri, son günlerde sosyal medyada sık sık yer almaya başladı. Yaz aylarındaki rutin artışa hava trafik kontrolörlerinin “inisiyatif almama” kararı eklenince kaos büyüdü. Hava ulaşımında çok önemli bir rol üstlenen bu mesleği yapan yaklaşık 2 bin kişi maaşlarına yüzde 30 kadar zam ve özlük haklarının iyileştirilmesini istiyorlar.
Gazete Oksijen’den Talia Boşnak’ın haberine göre; 14 saati bulan gecikmeler yaşanmaya başladı. Yolcular havalimanlarında uzun bekleyişler yüzünden mağdur oluyor. Özellikle Sabiha Gökçen ve Antalya havalimanlarından yaşananlar sosyal medyada yer alıyor.
Bu kaosun birden fazla sebebi var. Birincisi, yaz tatilinin başlamasıyla hava trafiğinde yoğun döneme geçilmesi. İkinci neden, Ukrayna-Rusya ve Suriye’deki olayların üstüne geçen yıl Filistin’in de eklenmesiyle, kullanılamayan hava sahalarının Türk hava sahasının yoğunluğunu artırması. Ve üstüne, hava trafik kontrolörlerinin 26 Mayıs’tan beri “inisiyatif almadan” çalışmaya başlamaları. Onların talebi ise özlük haklarının iyileştirilmesi ve maaşlarına zam yapılması.
Türkiye’de yaklaşık 2 bin hava kontrolörü çalışıyor ve haklarını Hava Trafik Kontrolörleri ve Diğer Ulaştırma Çalışanları Sendikası savunuyor.
Sendikanın yanıtları şu şekilde;
“İnisiyatif almadan çalışmak” ne demek?
– Normal şartlarda uçakların, havayolu şirketlerinin belirlediği rotaları takip etmesi gerekiyor. Trafik kontrolörleri de uçakların bu rotaları takip etmesini sağlamakla mükellef. Fakat kimi zaman uçağın pozisyonu, trafikte müsaitlik durumu gibi faktörler göz önünde bulundurularak uçağı belirlenen rotadan çıkarıp daha kısa süren bir rotaya yönlendiriyoruz. Kullanılan yakıtı ve karbon emisyonunu azaltıp zaman kazanmak için yaptığımız bu “direkt rota” uygulaması yurtiçi uçuşlarda ortalama 10 dakika avantaj sağlıyor.
Hepsi bu kadar değil. Örneğin kurallara göre bir uçağa kalkış talimatı vermek için, iniş trafiğinin 6 milin altına düşmemesi gerekiyor. Fakat sorumluluğu üzerimize alıp inen uçak 5.5 milde olsa dahi hava şartı ya da hız durumuna göre diğer uçağa kalkış talimatı verebiliyoruz. Daha doğrusu veriyorduk. 26 Mayıs tarihinden itibaren artık bunu yapmıyoruz.
“Kaptan pilot ortalam 500 bin alıyor, hava trafik kontrolörleri 65 bin”
Neden inisiyatif almadan çalışmaya başladınız?
– Özlük haklarımızı iyileştirmek, Avrupalı meslektaşlarımızla aynı koşullara ulaşmak istiyoruz. Avrupa’da kontrolörler pilot maaşına denk yani yaklaşık 10 bin euro maaş alıyor. Türkiye’de ise maaşımız bir pilot maaşının yaklaşık 6’da birine denk geliyor.
Talebiniz nedir?
– Hedefimiz, şu an Avrupa’daki gibi pilotlarla eş maaş almak değil. Daha gerçekçi olup en azından 20-25 bin TL’lik bir iyileştirme talep ediyoruz. Öte yandan, emeklilik ek göstergemiz de 2 bin 800’le şu an düz memurla aynı seviyede.
Fakat gerek işe giriş şartlarımız gerek yabancı dil ve her yıl yenilenen sınavlarla konumumuz kariyer uzmanlarına denk. Dolayısıyla bizim de ek göstergemiz 4 bin 200 olmalı. Kaldı ki, bizim maaşlarımızdaki artış aslında Eurocontrol’e yansıtılacağı için ülkeye yük olmayacak aksine ülkeye döviz girişi sağlanacak.
